Hướng dẫn hàn cáp quang vào măng xông quang

• Các bước hàn cáp quang vào măng xông quang

• Để thực hiện hàn cáp quang vào măng xông quang một cách chuyên nghiệp và hiệu quả, việc tuân thủ một quy trình chuẩn là vô cùng quan trọng. Dưới đây là các bước chi tiết, được tổng hợp và tối ưu hóa để bạn dễ dàng theo dõi và thực hiện.

• Giai đoạn Chuẩn bị

• Trước khi bắt tay vào bất kỳ công việc kỹ thuật nào, khâu chuẩn bị luôn là yếu tố then chốt quyết định phần lớn sự thành công. Việc chuẩn bị kỹ lưỡng không chỉ giúp quá trình hàn nối diễn ra suôn sẻ, nhanh chóng mà còn đảm bảo an toàn và chất lượng của mối hàn.

• Danh sách các dụng cụ thiết bị quang và thiết bị mạng cần thiết:

• Để quá trình hàn cáp quang vào măng xông diễn ra thuận lợi, bạn cần trang bị đầy đủ các dụng cụ và vật tư sau:
• Máy hàn cáp quang (Fusion Splicer): Thiết bị trung tâm, thực hiện việc nung chảy và kết nối hai đầu sợi quang. Cần kiểm tra tình trạng hoạt động của máy, dung lượng pin, chế độ hàn phù hợp với loại sợi quang, và hiệu chỉnh máy nếu cần (Arc test)
• Dao cắt sợi quang (Fiber Cleaver): Dụng cụ dùng để tạo ra mặt cắt phẳng và vuông góc trên đầu sợi quang, yếu tố cực kỳ quan trọng cho một mối hàn chất lượng. Đảm bảo dao cắt sạch sẽ và lưỡi dao còn sắc bén .
• Kìm tuốt sợi quang (Fiber Stripper):
• Kìm tuốt vỏ cáp (Cable Stripper/Jacket Slitter): Dùng để loại bỏ lớp vỏ ngoài cùng của cáp quang .
• Kìm tuốt lớp phủ sợi quang (Fiber Optic Stripper): Thường có 3 lỗ, dùng để loại bỏ lớp vỏ phủ bảo vệ (coating 250μm, 900μm) của từng sợi quang.
• Dao cắt ống lỏng (Buffer Tube Scorer/Stripper): Dùng để tách các ống lỏng chứa sợi quang.
• Măng xông quang (Splice Closure): Bao gồm vỏ măng xông, khay hàn, gioăng cao su, phụ kiện cố định cáp và ống co nhiệt. Lựa chọn loại măng xông phù hợp với loại cáp và môi trường lắp đặt.
• Ống co nhiệt (Heat Shrink Protection Sleeve): Dùng để bảo vệ mối hàn sau khi hoàn thành , .
• Dung dịch vệ sinh sợi quang: Cồn Isopropyl (IPA) 90 độ trở lên hoặc dung dịch làm sạch chuyên dụng , , .
• Giấy lau chuyên dụng không xơ (Lint-free Wipes): Dùng để lau sạch sợi quang sau khi tuốt và trước khi cắt , .
• Thước đo: Để đo chiều dài sợi quang cần tuốt và cắt.
• Kìm cắt các loại: Kìm cắt dây, kìm điện, kìm mỏ nhọn .
• Dao rọc giấy, dao trổ: Hỗ trợ việc mổ cáp , .
• Băng dính điện, dây rút, đai siết: Dùng để cố định cáp và sắp xếp gọn gàng , .
• Panh kẹp (Tweezers): Hỗ trợ thao tác với sợi quang mảnh .
• Đèn pin hoặc đèn chiếu sáng: Đảm bảo đủ ánh sáng khi làm việc, đặc biệt trong môi trường thiếu sáng .
• Bạt trải: Giữ vệ sinh khu vực làm việc và tránh làm rơi, thất lạc dụng cụ nhỏ .
• Máy đo công suất quang (Optical Power Meter) và Nguồn phát quang (Light Source) hoặc Máy đo OTDR (Optical Time Domain Reflectometer): Dùng để kiểm tra chất lượng mối hàn và suy hao tín hiệu sau khi hàn .
• Bút soi lỗi sợi quang (Visual Fault Locator - VFL): Dùng để kiểm tra nhanh thông quang hoặc phát hiện điểm gãy, uốn cong quá mức.

• Chuẩn bị Măng xông quang:

• Trước khi đưa cáp vào, hãy kiểm tra kỹ măng xông quang:
• Mở măng xông, đảm bảo có đủ các phụ kiện đi kèm như khay hàn, ống co nhiệt (nếu có sẵn), gioăng làm kín, ốc vít, phụ kiện cố định cáp.
• Lau sạch bên trong măng xông nếu có bụi bẩn.
• Xác định các cổng vào ra của cáp trên măng xông.
• Chuẩn bị khu vực làm việc:
• Chọn vị trí bằng phẳng, sạch sẽ, đủ ánh sáng và ít gió bụi.
• Trải bạt để đặt dụng cụ và tránh làm bẩn cáp quang .
• Nếu làm việc ngoài trời, cần có ô che nắng, che mưa để bảo vệ thiết bị và đảm bảo chất lượng công việc .

• Giai đoạn Xử lý cáp và Sợi quang

• Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ dụng cụ và môi trường làm việc, chúng ta sẽ tiến hành các bước xử lý cáp và từng sợi quang. Đây là giai đoạn đòi hỏi sự cẩn thận và tỉ mỉ cao độ, bởi chất lượng của các bước này ảnh hưởng trực tiếp đến độ suy hao của mối hàn. Việc làm chủ từng thao tác nhỏ sẽ mang lại cho bạn sự tự tin và niềm vui khi tạo ra những kết nối chắc chắn.

• Mở và cố định cáp vào măng xông:

• Đo và cắt vỏ cáp: Xác định chiều dài vỏ cáp cần loại bỏ dựa trên cấu trúc của măng xông và không gian cần thiết để thao tác với các ống lỏng và sợi quang bên trong. Thông thường, bạn cần một đoạn đủ dài để các ống lỏng có thể uốn cong thoải mái vào khay hàn mà không bị căng kéo.
• Rạch vỏ cáp: Sử dụng dao mổ cáp hoặc kìm tuốt vỏ cáp chuyên dụng để rạch một đường dọc theo vỏ cáp. Cẩn thận không làm phạm vào các ống lỏng hoặc sợi quang bên trong . Đối với một số loại cáp có lớp gia cường kim loại, cần xử lý lớp này cẩn thận. Quấn băng dính quanh điểm cuối của vết cắt để vỏ cáp không bị tưa thêm .
• Loại bỏ vỏ cáp: Tách và loại bỏ phần vỏ cáp đã rạch.
• Xử lý thành phần gia cường trung tâm (Central Strength Member): Cáp quang thường có một lõi gia cường ở giữa. Cắt bỏ phần lõi này sao cho chiều dài còn lại phù hợp để cố định vào vị trí hãm trong măng xông. Chiều dài này thường từ 10-15cm tính từ điểm mổ cáp, tùy thuộc vào thiết kế măng xông .

• Cố định cáp vào măng xông:

• Luồn cáp qua cổng vào của măng xông.
• Quấn lớp cao su non (nếu cần) quanh cáp tại vị trí tiếp xúc với cổng vào của măng xông để đảm bảo độ kín khít, chống nước và côn trùng . Độ dày lớp cao su phụ thuộc vào kích thước cáp và lỗ vào của măng xông.
• Cố định chắc chắn phần vỏ cáp và lõi gia cường vào các kẹp hoặc chốt hãm được thiết kế sẵn trong măng xông bằng đai siết hoặc ốc vít , . Đảm bảo cáp được giữ chặt, không quá lỏng lẻo gây xê dịch làm đứt sợi quang, cũng không quá chặt gây dập, vỡ cáp làm tăng suy hao .

• Tách và làm sạch ống lỏng, sợi quang:

• Xếp đặt ống lỏng: Nhẹ nhàng tách các ống lỏng (buffer tube) chứa sợi quang ra khỏi bó cáp. Sắp xếp chúng theo thứ tự màu sắc (nếu có quy định) để dễ dàng quản lý.
• Tuốt ống lỏng: Dùng dao cắt ống lỏng chuyên dụng để cắt một đoạn ống lỏng, để lộ ra các sợi quang bên trong. Chiều dài ống lỏng còn lại sau khi cắt phải đảm bảo các sợi quang có ít nhất một vòng dự phòng bên trong măng xông trước khi đi vào khay hàn, không được đi thẳng từ vị trí mổ cáp đến khay hàn . Điều này giúp giảm căng thẳng cho sợi quang và có độ dài dự phòng cho việc sửa chữa sau này.
• Làm sạch sợi quang (sơ bộ): Các sợi quang trong ống lỏng thường được bảo vệ bởi một lớp gel chống ẩm. Dùng giấy lau chuyên dụng thấm cồn hoặc dung dịch làm sạch để lau sạch lớp gel này khỏi các sợi quang , .
• Cố định ống lỏng vào khay hàn: Luồn các ống lỏng vào khay hàn (splice tray) và cố định chúng tại các vị trí được thiết kế sẵn trong khay.

• Tuốt lớp phủ bảo vệ của từng sợi quang:

• Luồn ống co nhiệt: Trước khi tuốt sợi quang nào, hãy nhớ luồn một ống co nhiệt vào một trong hai sợi sẽ được hàn với nhau. Đây là bước rất dễ quên nhưng cực kỳ quan trọng.
• Tuốt lớp phủ: Chọn một cặp sợi quang cần hàn (thường hàn theo màu tương ứng, ví dụ sợi xanh dương với xanh dương, cam với cam khi hàn nối trong măng xông ). Dùng kìm tuốt sợi quang chuyên dụng, cẩn thận tuốt bỏ lớp vỏ phủ bên ngoài (coating) của từng sợi quang.
• Đối với sợi có lớp phủ 900µm (thường là dây hàn pigtail), tuốt lớp này trước .
• Sau đó, tuốt tiếp lớp phủ 250µm để lộ ra phần lõi sợi quang (cladding và core) .
• Chiều dài đoạn tuốt thường khoảng 3-4 cm . Giữ kìm nghiêng một góc khoảng 30-45 độ và tuốt nhẹ nhàng, dứt khoát .

• Làm sạch sợi quang đã tuốt:

• Vệ sinh kỹ lưỡng: Ngay sau khi tuốt, dùng giấy lau chuyên dụng không xơ đã thấm cồn Isopropyl (90 độ trở lên) hoặc dung dịch làm sạch chuyên dụng, nhẹ nhàng lau sạch phần sợi quang vừa tuốt. Lau theo một chiều từ trong ra ngoài, xoay nhẹ sợi quang để đảm bảo mọi mặt đều sạch. Bước này loại bỏ hoàn toàn bụi bẩn và cặn vỏ phủ còn sót lại.
• Cắt sợi quang (Cleaving):
• Đây là một trong những bước quan trọng nhất, quyết định trực tiếp đến chất lượng mối hàn. Một mặt cắt phẳng, vuông góc và không có khuyết tật sẽ cho suy hao mối nối thấp.
• Đặt sợi quang vào dao cắt: Mở kẹp giữ của dao cắt sợi quang. Cẩn thận đặt sợi quang đã làm sạch vào rãnh chữ V trên dao cắt. Đảm bảo phần sợi quang đã tuốt nằm đúng vị trí theo vạch chia của dao để có chiều dài cắt chính xác (thường là 16mm hoặc theo thông số của máy hàn bạn đang sử dụng).
• Cố định sợi quang: Đóng nắp giữ thứ nhất của dao cắt để cố định sợi quang . Kiểm tra xem sợi quang có thẳng và nằm đúng vị trí không .
• Thực hiện cắt: Đóng nắp thứ hai của dao cắt và ấn dứt khoát để lưỡi dao thực hiện việc cắt sợi quang . Một số dao cắt có cơ chế tự động hoặc bán tự động.
• Lấy sợi quang ra: Mở các nắp giữ và cẩn thận lấy sợi quang đã cắt ra. Thu gom phần sợi quang thừa vừa cắt vào một túi riêng để tránh gây nguy hiểm .

• Lưu ý quan trọng:

• Mặt cắt phải càng gần 90 độ càng tốt .
• Không chạm vào đầu sợi quang đã cắt.
• Không thổi vào sợi quang hay dao cắt .
• Giữ dao cắt luôn sạch sẽ. Nếu lưỡi dao bẩn, hãy làm sạch bằng cồn và giấy không xơ.
• Lặp lại quy trình tuốt, làm sạch và cắt cho sợi quang còn lại của cặp cần hàn.

• Tiến hành hàn nối

• Sau khi đã chuẩn bị kỹ càng hai đầu sợi quang với mặt cắt hoàn hảo, đây là lúc bạn "thổi hồn" vào chúng bằng chiếc máy hàn cáp quang. Cảm giác nhìn hai sợi quang nhỏ bé được hợp nhất thành một, truyền dẫn ánh sáng thông suốt chính là phần thưởng cho sự tỉ mỉ của bạn.

• Đưa sợi quang vào máy hàn:

• Mở nắp máy hàn và các kẹp giữ sợi quang (fiber holder/V-groove clamp).
• Đặt sợi quang vào rãnh chữ V: Cẩn thận đặt hai đầu sợi quang đã cắt vào các rãnh chữ V trên máy hàn. Đảm bảo đầu sợi quang không vượt quá hai đầu điện cực, tối ưu là đặt gần điện cực nhất có thể để máy hàn nhanh và tăng độ bền cho mô tơ . Nhẹ nhàng đóng các kẹp giữ sợi lại.
• Kiểm tra vị trí sợi: Quan sát trên màn hình máy hàn (nếu có) để đảm bảo sợi quang được đặt đúng vị trí, sạch sẽ và không bị cong vênh.

• Thực hiện quá trình hàn:

• Đóng nắp chắn gió của máy hàn.
• Chọn chương trình hàn phù hợp: Hầu hết các máy hàn hiện đại đều có chế độ tự động nhận diện loại sợi và chọn chương trình hàn tối ưu. Tuy nhiên, bạn có thể cần kiểm tra và chọn đúng chương trình cho loại sợi quang đang sử dụng.
• Khởi động quá trình hàn: Nhấn nút hàn (Splicing/Set). Máy hàn sẽ tự động thực hiện các bước sau:
• Căn chỉnh sợi (Fiber alignment): Các mô tơ siêu nhỏ bên trong máy sẽ di chuyển và căn chỉnh hai đầu sợi quang sao cho chúng thẳng hàng
• Làm sạch bằng hồ quang (Prefusion/Dust removal): Một dòng điện hồ quang nhỏ được phóng ra để loại bỏ nốt những hạt bụi siêu nhỏ còn sót lại trên đầu sợi quang .
• Nung chảy và ghép nối (Fusion splicing): Máy phóng hồ quang điện với công suất lớn hơn để nung chảy hai đầu sợi quang và ghép chúng lại với nhau thành một khối đồng nhất , . Quá trình này diễn ra rất nhanh, thường chỉ trong vài giây (ví dụ, 5 giây với máy Comway, 7 giây với Fujikura) .
• Kiểm tra suy hao mối hàn: Sau khi hàn xong, máy hàn sẽ tự động ước lượng suy hao của mối hàn (splice loss) và hiển thị trên màn hình. Một mối hàn tốt thường có suy hao rất thấp (ví dụ, dưới 0.02dB cho sợi Single-mode). Nếu máy báo lỗi hoặc suy hao cao, bạn cần kiểm tra lại các bước chuẩn bị sợi (tuốt, làm sạch, cắt) và thực hiện lại mối hàn đó .

• Bảo vệ mối hàn:

• Sau khi có một mối hàn đạt yêu cầu, việc bảo vệ nó là cực kỳ cần thiết để đảm bảo độ bền và sự ổn định lâu dài.
• Nhấc mối hàn ra khỏi máy: Cẩn thận mở kẹp giữ sợi và nhấc mối hàn ra khỏi máy hàn.
• Đưa ống co nhiệt vào vị trí: Nhẹ nhàng trượt ống co nhiệt (đã luồn vào một sợi từ trước) đến vị trí trung tâm của mối hàn, sao cho mối hàn nằm chính giữa ống .
• Gia nhiệt cho ống co nhiệt: Đặt mối hàn cùng ống co nhiệt vào khay gia nhiệt (heater/oven) trên máy hàn. Đóng nắp và khởi động quá trình gia nhiệt. Máy sẽ làm nóng ống, khiến nó co lại và ôm chặt lấy mối hàn, đồng thời thanh gia cường nhỏ bên trong ống (nếu có) sẽ bảo vệ mối hàn khỏi bị uốn cong hoặc gãy. Thời gian gia nhiệt thường từ 13 đến 20 giây .
• Để nguội: Sau khi gia nhiệt xong, cẩn thận lấy mối hàn ra khỏi khay gia nhiệt và để nguội tự nhiên trong vài giây cho đến khi ống co nhiệt khô hẳn và cứng lại . Không chạm vào hoặc uốn cong mối hàn khi còn nóng.

• Giai đoạn Hoàn thiện và Sắp xếp

• Mối hàn đã được bảo vệ, nhưng công việc vẫn chưa kết thúc. Việc sắp xếp gọn gàng các sợi quang và đóng kín măng xông là bước cuối cùng để đảm bảo thành quả của bạn được bảo vệ an toàn và dễ dàng quản lý sau này. Đây là lúc bạn hoàn thiện "ngôi nhà" cho các mối nối quang.

• Sắp xếp sợi quang và mối hàn vào khay hàn:

• Đặt mối hàn vào khay: Cẩn thận đặt mối hàn đã được bảo vệ bằng ống co nhiệt vào các khe giữ được thiết kế sẵn trong khay hàn (splice tray) .
• Quản lý sợi quang thừa: Uốn cong phần sợi quang thừa thành các vòng tròn nhẹ nhàng và đặt chúng vào trong khay hàn. Đảm bảo bán kính uốn cong không quá nhỏ (thường lớn hơn 30mm) để tránh làm tăng suy hao hoặc gãy sợi. Sắp xếp các sợi quang theo thứ tự, tránh chồng chéo hoặc làm rối .
• Cố định sợi quang: Sử dụng các dây buộc nhỏ hoặc các khe gài trong khay để cố định các vòng sợi quang, giữ cho chúng không bị xê dịch.

• Đóng và niêm phong măng xông:

• Kiểm tra lại toàn bộ: Trước khi đóng măng xông, hãy kiểm tra lại một lần nữa tất cả các mối hàn, cách sắp xếp sợi quang trong các khay, đảm bảo không có sợi nào bị kẹt, bị căng hoặc uốn cong quá mức.
• Lắp các khay hàn vào măng xông: Đặt các khay hàn vào đúng vị trí bên trong măng xông.
• Kiểm tra gioăng làm kín: Đảm bảo các gioăng cao su (seals) ở vị trí tiếp xúc giữa các nửa vỏ măng xông và các cổng cáp vào/ra được đặt đúng vị trí, sạch sẽ và không bị hư hỏng. Đây là yếu tố quan trọng để chống nước và bụi bẩn xâm nhập.
• Đóng nắp măng xông: Cẩn thận lắp các nửa của vỏ măng xông lại với nhau.
• Siết chặt ốc vít hoặc kẹp giữ: Sử dụng các ốc vít, đai kẹp hoặc cơ cấu khóa của măng xông để siết chặt và niêm phong măng xông. Đảm bảo lực siết vừa đủ để măng xông kín khít nhưng không làm biến dạng vỏ hoặc các bộ phận bên trong .

• Kiểm tra cuối cùng

• Nếu có điều kiện, sử dụng máy đo OTDR để kiểm tra lại toàn bộ tuyến cáp vừa hàn nối. OTDR có thể phát hiện các sự kiện suy hao bất thường tại các mối hàn hoặc các điểm khác trên tuyến cáp, giúp bạn xác nhận chất lượng công việc của mình .
• Sử dụng bút soi lỗi sợi quang (VFL) để kiểm tra nhanh thông quang.
• Cố định măng xông tại vị trí lắp đặt:
• Đặt măng xông vào vị trí quy định (trong bể cáp, trên cột, treo trên tường...).
• Quấn riêng rẽ và gọn gàng từng sợi cáp quang đi vào măng xông, sau đó đặt xuống bể hoặc vị trí phù hợp, đảm bảo măng xông ít bị ảnh hưởng trong quá trình thi công khác, dễ quan sát và lấy ra khi cần. Đặc biệt không làm các sợi cáp bị rối hoặc đan chéo nhau 

• Quý khách mua Măng xông quang, Cáp quang tại Viễn Thông 3A

1. Xin vui lòng liên hệ đến HOTLINE: 0983.699.563
2. Email: 3a.vienthong@gmail.com
3. Wedsite: phukiencapquang.com